Kate Raworth: ‘We kunnen niet eeuwig groeien’

‘In België en Nederland doen veel mensen al wat ik schrijf. Ik heb het theoretische kader geschapen voor het leven dat ze al vormgeven’

Als er één econome is die de laatste jaren de aandacht trekt, dan is het Kate Raworth. En wel omwille van haar originele kijk op datgene wat onze wereld draaiende houdt – of moeten we zeggen: vierkant laat draaien? ‘We kunnen niet eeuwig groeien’, is haar leuze en ze bedacht daarom haar vermaarde, meer rechtvaardige ‘Donuteconomie’. Een gesprek over de kracht van humor, het empoweren van vrouwen, oude, mannelijke economen en het moederschap.

Tekst Sigyn Elst

Een overvolle trein en mijn telefoon rinkelt. Ik zie landnummer 44 verschijnen op het scherm, Groot-Brittannië. ‘Hi, this is Kate Raworth’ zegt een vriendelijke stem. De Brusselse boekhandel waar de uitgever ons gesprek heeft gepland, is blijkbaar nog niet open. Kate staat voor een gesloten deur, en het regent. Tot overmaat van ramp moet ik haar melden dat ik al een halfuur stilsta in een geblokkeerde trein, net voor Brussel-Centraal. Ze stelt voor om de afspraak te verplaatsen naar de lobby van haar hotel waar we elkaar even later – met 40 minuten vertraging weliswaar – ontmoeten. Ze zit ontspannen in een hoekzetel, de laptop opengeklapt op het tafeltje, terwijl ze schrijft in een rood Moleskine-notitieboek. Het is al de derde keer op een jaar tijd dat ze België bezoekt, twee keer naar aanleiding van Ecopolis, de jaarlijkse bijeenkomst van auteurs die nadenken over de transitie naar een sociaalecologische samenleving.

Vorig jaar was Kate Raworth een van de gastsprekers, dit jaar werd ze opnieuw uitgenodigd. ‘Niet dat ik veel nieuws te vertellen had, maar het wijst er wel op dat België een land is waar het verhaal van de donut ingang heeft gevonden. Er is een sterke verbintenis. Ik krijg meer uitnodigingen uit België en Nederland dan uit andere Europese landen. Dat komt volgens mij omdat ze een aantal progressieve steden hebben zoals bijvoorbeeld Gent waar veel mensen al doen wat ik schrijf. Ik heb het theoretische kader geschapen voor het leven dat ze al vormgeven. Een van mijn favoriete herinneringen is de jonge vrouw die me op een boekenbeurs een handtekening kwam vragen in haar boek. Haar vader had het gekocht, gelezen en aan haar doorgegeven met de woorden ‘ik denk dat ik eindelijk begrijp waar jij mee bezig bent’. Donut-familietherapie dus (lacht). De vader kreeg meer inzicht en begrip voor de drijfveren van zijn dochter. Dat was echt een heel sterk moment.”

Wat is de impact op jouw persoonlijke leven geweest van de publicatie van je boek?

Kate Raworth: ‘Toen ik het schrijfproces startte, tweette ik dat ik een boek ging maken over een nieuwe manier van economisch denken. Stuur me al jullie ideeën maar door, las het bericht. Ik kreeg zo veel input van zo veel verschillende mensen dat ik op een zeker moment verloren was. Ik was overweldigd en heb er even aan gedacht om alles af te blazen. Het voelde aan als iets dat té groot was.

Een tijd later zat ik in een café in Oxford en plots kreeg ik het inzicht dat alle informatie die ik wilde vertellen in zeven stappen kon worden opgedeeld. Dat voelde aan als een openbaring. Ineens had ik een glashelder idee van het verhaal dat ik wilde vertellen. Later hoorde ik dat veel schrijvers door een fase gaan waarin ze zich compleet verloren voelen. Een vriendin van me zei dat ik in de ‘vruchtbare leegte’ zat, een begrip uit de gestalttherapie dat aanduidt dat je in een moment zit van niet-weten, totale verlorenheid. Van hieruit worden nieuwe inzichten geboren.’