Leven zonder filter. Eén op vijf mensen weet wat het betekent. Hoogsensitiviteit treft meer mensen dan we vermoeden en heeft meer impact op de verschillende aspecten van het leven dan we zouden denken. Ook journalist en columnist Fleur van Groningen weet wat het betekent om elke dag opnieuw massa’s prikkels te moeten verwerken. Ze schreef er een boek over, haar eigen ongecensureerde verhaal. ‘Omdat ik het boek wilde schrijven dat ik tien jaar geleden graag had willen lezen.’
Tekst Anne Wislez – Foto Seppe van Groeningen
‘Mensen zeggen dat je je moet harden, dat je eelt op je ziel moet kweken. Maar je moet niet van je gevoeligheid proberen af te geraken, je moet er juist goed zorg voor dragen’
‘Een vrouw vertelde mijn moeder dat haar zoon van twintig met zwaar suïcidale gevoelens kampte omdat hij hoogsensitief was en zijn plaats in de wereld niet vond. Een verhaal dat mijn moeder maar al te goed herkende, omdat ze jaren geleden met mij hetzelfde had meegemaakt. Ook ik kampte als jonge, hooggevoelige vrouw met depressiviteit en wilde een eind maken aan mijn leven. ‘Kan jij niets voor die jongen doen’, vroeg mijn moeder me. Ik wilde hem een bemoedigende brief sturen, maar omdat ik dat een te grote inbreuk vond op zijn privacy – hij kende mij tenslotte niet – besloot ik er een blog over te schrijven. Die kon hij dan ‘bij toeval’ lezen. In die blogpost vatte ik mijn manier om met mijn hoogsensitiviteit om te gaan bondig samen. Toen ik de blog op Facebook zette bleek die op drie dagen tijd 9000 keer gelezen te zijn en op straat spraken wildvreemden me erover aan. Mijn uitgever vroeg me of ik er een boek over wilde schrijven. Niet zo’n gek idee want als ik erover nadacht, besefte ik dat hoogsensitiviteit een impact heeft op zo veel aspecten van het leven die nooit of zelden vermeld worden, en die ik tien jaar geleden – toen ik zo zoekende was – heel graag in een boek zou hebben gelezen. De invloed op je sociale leven, op je relatie, je werksituatie, de link met je gezondheid, met je zoektocht naar rechtvaardigheid en zingeving… Volgens mijn ervaring en analyse speelt hoogsensitiviteit daar een heel grote rol in. Dus besloot ik mijn boek te schrijven. Een boek over mezelf, een heel persoonlijk verslag over hoe een leven met hoogsensitiviteit eruitziet of kan zien.’
Prikkeldieet
‘Mijn boek gaat niet alleen over hoogsensitiviteit. Het gaat ook over je weg zoeken in dit leven, over hoe het is om te leven in deze wereld als fijngevoelige mens. Ik denk dat niet enkel hoogsensitieven zich erin kunnen herkennen, maar ook iedereen anders die niet afgestompt door het leven gaat. (lacht)
Leven zonder filter slaat op het feit dat een HSP-er geen of alleszins minder filters heeft dan een ‘normale’ mens. Alle prikkels komen binnen, met alle gevolgen van dien. Andere mensen kunnen bijvoorbeeld in een café een gesprek aanhoren zonder meteen alle omliggende geluiden te registreren. Ik niet. Ik moet na zulke ervaringen verteermomenten in mijn leven inbouwen. Ik noem het mijn prikkeldieet. Ik stel mezelf voor als iemand met veel emmertjes vol prikkels waarvan ik moet zorgen dat ze niet overlopen. Elke hooggevoelige mens moet zijn emmertjes zien te definiëren, maar zo is er bij mij een emmertje voor sociale contacten, voor sociale media, voor de schermen (tv, computer, smartphone), voor mijn emoties, andermans emoties, zintuiglijke waarnemingen (stank, flitsende lichten, luide muziek), voor zelfkritiek en angst, maar ook voor positieve indrukken, want ook die moet ik verteren. En er is de interferentie tussen de emmertjes. Als ik angstig ben, lopen bij mij bijvoorbeeld van slag meteen alle emmertjes vol. Het is belangrijk om jezelf daarin te leren kennen: waar ben ik gevoelig voor? Hoe snel raken die emmertjes vol? En hoe krijg ik ze weer leeg? Ook daar heb ik technieken voor gevonden. Slapen natuurlijk, maar ook de natuur ingaan, meditatie – al lukt dat niet als ik té overprikkeld ben –, wandelen, bewegen, een gesprek hebben met een vertrouwenspersoon, schrijven, aan de piano zitten, schilderen, me artistiek uiten. Ik moet daar tijd voor maken.’
Van nadeel naar kracht
‘Zo heb ik ervaren dat ik één à twee diepgaande sociale contacten per week kan hebben, wil ik niet in overprikkeling gaan. Sinds de komst van de sociale media krijg je natuurlijk nog veel meer prikkels binnen. Ik ben geïntrigeerd door alles wat er in de wereld gebeurt en voor ik het weet, komen er karrenvrachten aan informatie op me af. Je weet ook niet of wat je leest waar is, het zijn allemaal zaken waar je over moet nadenken. Of je krijgt een haatmail, die enorm doorweegt. Allemaal dingen waar je iets mee moet doen en die je telkens even weghalen uit je innerlijke beleving en je meditatief moment – dat ik overigens heel belangrijk vind en volgens mij voor veel hoogsensitieve mensen belangrijk is. Volgens Dr. Elaine Aron (auteur van het boek Hoog sensitieve personen, Bruna uitgevers, nvdr) hebben veel hoogsensitieve mensen een behoefte aan spiritualiteit, aan meditatie, aan tot rust komen. Bij mij is dat net zo. Ik geloof dat mensen energie in zichzelf kunnen genereren en dat ze daarom de weg naar binnen zoeken, dat kan ook door te wandelen in een bos of tijdens een creatief proces. Volgens mij is het goed voor alle mensen om zo nu en dan naar binnen te keren, omdat daar een bron van energie zit. Bij hoogsensitieve mensen lijkt die noodzaak groter. Het feit dat ik gedwongen word om steeds terug te koppelen naar mezelf en erg trouw te blijven aan wie ik ben, beschouw ik nu als een kracht. Vroeger zag ik dat als een nadeel, vond ik het verschrikkelijk dat ik niet gewoon mee kon met de rest, in een pretpark bijvoorbeeld. Ik probeerde mee te doen, maar ik sloeg dubbel. Nu heb ik mijn levensstijl aangepast aan mijn persoonlijkheid en ik voel me daar veel beter bij. Ik werk bijvoorbeeld thuis, dat werkt goed voor mij.’
Bijnieruitputting
‘Ik probeer in mijn boek uit te leggen hoe overprikkeling aanvoelt, want heel wat mensen begrijpen het niet. Ook mijn vriend heb ik moeten diets maken hoe ik bijvoorbeeld een punt van overprikkeling kan bereiken waarop ik begin te huilen. Dan doet alles fysiek pijn, kan er niets meer bij en moet ik alleen gelaten worden.
(…)
Lees verder in de septembereditie van Psychologies (2017)
Meer weten over Fleur? Lees hier haar levensverhaal en volg haar blogs
