Onderwijs: zo krijg je alle kinderen mee

Steun in wat je écht graag doet

Ondertussen heeft ze de aandacht en interesse van onderwijsmensen en pedagogen van overal ter wereld. Alvarez blijft beweren dat de oplossingen ontzettend eenvoudig zijn. Het onderwijs zou meer de natuurwetten van het kind moeten respecteren, zoals zij het noemt. Het komt er op neer de manier te respecteren waarop een mens zich wil ontplooien en enkel te interfereren op een positieve manier, en niet juist de ontwikkeling in de weg te staan. Let wel, het doel is daarbij niet om alle kinderen uiteindelijk op de banken van een universiteit te doen belanden. ‘Het doel is niet het streven naar die ene optie, het werkelijke doel is dat we mensen worden die een bewuste keuze maken’, zegt Alvarez. ‘Mensen die zelf kunnen kiezen wat ze écht graag doen, en daarin optimaal gesteund worden.’

Om kinderen zelf in vrijheid en autonomie te laten ontdekken wat ze willen, dient de klasomgeving – vanaf de kleuterklas – aangepast te worden. ‘Geef kinderen meer autonomie in de klas, respecteer de persoonlijke noden en interesses van het kind, vermijd stress en creëer een warme, sympathieke en ondersteunende omgeving die enkel het leren en het ontwikkelen van de menselijke intelligentie voor ogen heeft. Daarom is het ook heel belangrijk om de leeftijden in de klas te mixen zodat kinderen van elkaar kunnen leren en meer sociale en morele vaardigheden ontwikkelen. Al in de kleuterschool halen we kinderen uit elkaar op basis van geboortejaar, alsof we voorwerpen zouden klasseren op basis van het bouwjaar. Zo ontnemen we hen een gevarieerd sociaal leven, waarin iedereen profiteert van een positieve en opbouwende rivaliteit doordat jongere en oudere kinderen in eenzelfde groep zitten. Welke plaats krijgt samenhorigheid als kinderen volgens leeftijd ingedeeld worden en veel gemakkelijker gaan vergelijken en wedijveren? We scheppen zo enkel een klimaat dat bijdraagt tot een groter onbegrip en meer individualisme.’

‘Ja, het klopt dat je dingen herkent uit de pedagogie van Montessori, Freinet en Rudolf Steiner’, zegt Alvarez op het einde van ons gesprek. ‘Belangrijk is wel dat ik aangeef om niet een van die methodes te volgen, maar er overal juist het beste uit te pikken wat werkt voor een kind. Ik wil ook niet dat je over mijn ideeën spreekt als over een methode, want er bestaat niet zoiets al een ultieme methode. De enige methode die werkt is die van het kind.”

Meer lezen: De natuurwetten van het kind. Een revolutionaire visie op opvoeding, Céline Alvarez (Horizon, 2017). https://www.celinealvarez.org