Stel je voor: je wandelt rustig langs de biofruitafdeling van je favoriete supermarkt. Alles ziet er vers, puur en gezond uit. Elk label belooft een gezondere keuze, een teelt zonder synthetische chemicaliën en een bijdrage aan een duurzamere wereld.
Maar dan lees je een nieuw onderzoek van een NGO: meer dan 70% van de biologische fruitstalen bevatten nog steeds sporen van pesticiden. Hoe kan dat? En wat betekent dit voor jouw gezondheid en vertrouwen in het biolabel?
De ongemakkelijke waarheid achter het biolabel
Het label “biologisch” impliceert een landbouw zonder synthetische bestrijdingsmiddelen. Toch toont het onderzoek aan dat de realiteit complexer is. Contaminatie via wind, water of opslagtransport is onvermijdelijk. Bio-gewassen kunnen dus pesticiden opnemen, zelfs als ze zelf niet bespoten werden.
De controlemechanismen blijken niet altijd toereikend om dit soort kruisinfectie op te sporen of te voorkomen. Dat zet vraagtekens bij het huidige systeem van regulering en certificering, en opent een debat over hoe betrouwbaar het etiket “bio” vandaag werkelijk nog is.
Conventionele groenten doen het niet beter
Wie denkt dat enkel bio onder vuur ligt, vergist zich. Conventioneel geteelde groenten vertonen vaak nog veel hogere concentraties pesticiden. Denk aan bleekselderij of sommige koolsoorten: laboratoria vinden er vaak meerdere resten van chemische stoffen in één enkel product.
Het probleem overstijgt dus het label en raakt aan de hele voedselketen. Wat we eten – bio of niet – wordt beïnvloed door de omgeving waarin het groeit, en door de keuzes die producenten maken onderweg.
Uitzonderingen die hoop geven
Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes. Sommige producten, zoals kiwi’s of avocado’s, bevatten opvallend weinig tot geen residu, zelfs bij conventionele teelt. De reden? Hun dikke schil of robuuste structuur beschermt hen tegen externe invloeden.
Dit toont aan dat schonere landbouwpraktijken mogelijk zijn – als de wil er is. Het versterkt ook het belang van kleinschalige boeren en producenten die investeren in bodembehoud, biologische diversiteit en zorgvuldige oogst- en opslagtechnieken.
Wat zeggen de Belgische regels hierover?
België heeft relatief strenge regels voor pesticideresiduen, maar toch blijken overschrijdingen niet ongewoon. Het huidige toezicht werkt op steekproeven, en sommige stoffen kunnen onder de detectiedrempel blijven. Transparantie en handhaving zijn dus essentieel.
- Consumenten kunnen eisen dat supermarkten inzicht geven in hun analysecijfers.
- Overheden kunnen investeren in betere labotechnologie en meer inspecties.
- Boeren kunnen ondersteund worden bij de overstap naar schonere technieken.
Het is een collectieve verantwoordelijkheid – geen zwart-witverhaal.
Wat kun jij zelf doen als consument?
Elke keer dat jij je boodschappen doet, maak je een keuze. Niet alleen voor jezelf, maar voor het systeem dat je ondersteunt.
Wat helpt?
Koop seizoensgebonden producten, liefst van lokale markten.
Ga in gesprek met bioboeren of CSA-netwerken.
Was je groenten grondig, schil indien nodig, en wissel af in wat je eet.
Check jaarlijks rapporten van onafhankelijke instanties zoals Test-Aankoop of PAN Europe.
Het hoeft niet perfect te zijn – maar wel bewust.
Samen kiezen voor een gezondere toekomst
Meer dan ooit vraagt onze voeding om een kritische blik. Biologisch is nog steeds een stap in de juiste richting, maar niet het eindpunt. Het is een uitnodiging om verder te kijken dan het etiket, en keuzes te maken die steunen op kennis, betrokkenheid en vertrouwen.
Wat jij vandaag in je mandje legt, bepaalt het voedselsysteem van morgen.
