Hoe vermijd je vriendschaps-stress?

Wist je dat we om de zeven jaar de helft van onze vriendschappen omruilen? Dat betekent dat veel vriendschappen op een gegeven moment spaak lopen. Maar hoe beëindig je eigenlijk een vriendschap? En hoe bouw je er één op? Wat betekent ghosting en mag je dat met je vrienden doen? Staan vriendschappen, ondanks het feit dat we ze meer dan ooit waarderen, juist heel erg onder druk? 

Tekst Anne Wislez – Beeld Shutterstock

‘Vriendschap is een van onze grootste bronnen van stress, zo blijkt uit onderzoek. Vooral ambivalente vriendschap: contact met mensen die we graag hebben, maar toch ook weer niet helemaal’ – Selma Franssen, auteur van Vriendschap in tijden van eenzaamheid

De positieve psychologie is ervan overtuigd: vriendschappelijke banden doen ons deugd. Verscheidene onderzoeken tonen aan dat mensen die goeie vrienden hebben minder stress ervaren en veerkrachtiger in het leven staan. Vrienden dragen bij tot een gevoel van belonging, zingeving, zelfwaardering en vertrouwen.

We kiezen onze vrienden op basis van (vaak onbewuste) noden, vaak vanuit herkenning, en hebben gemiddeld 3,5 echte vrienden in ons leven. ‘We zoeken vooral vrienden om onszelf te bevestigen en ons vergezeld te voelen in onze levenskeuzes en de ideeën die we hebben over de wereld, werk, opvoeding, relaties. Doe ik er goed aan om deze relatie op te geven? Te verhuizen? Mijn job op te geven?’, zegt klinisch psycholoog en therapeut Saverio Tomasella. ‘Omdat ze in hun bezorgdheid eerlijk mogen zijn, kunnen echte vrienden ons aanvullen in zaken die we zelf missen, of ons helpen angsten of vooroordelen te overwinnen.’

‘Het bijzondere aan vriendschappen is dat ze vrijer zijn dan vele andere relaties’, zegt Selma Franssen, auteur van het nieuwe boek Vriendschap in tijden van eenzaamheid. ‘Vriendschappen zijn minder genormeerd dan liefdes- of familierelaties, we hebben er minder expliciete verwachtingen over. Vriendschappen zijn ook niet exclusief; je kan zo veel vrienden hebben als je wil en je kan met de ene vriend iets heel anders doen dan met de andere. Verschillende vrienden brengen ook andere dingen in je naar boven; met sommige vrienden ben je uitbundig en vrolijk, met andere diepzinnig. Elke vriendschap kan je vormgeven zoals je wil.’

En toch is niet iedereen zo maar je vriend. ‘Als je mensen vraagt wat een goede vriend voor hen betekent, dan antwoorden ze meestal twee dingen’, merkt Franssen op. ‘Ten eerste iemand die voor me klaarstaat wanneer ik die nodig heb. En ten tweede: iemand bij wie ik mezelf kan zijn, bij wie ik geen masker hoef te dragen of me anders voordoen dan ik ben.’ Dat laatste ontwikkel je niet zo snel. ‘Onderzoek toont aan dat we ongeveer tweehonderd uren met iemand moeten hebben doorgebracht om over de drempel van kennis naar vriend te geraken, zegt ze. En dat laatste is in deze tijden van schermpjes kijken niet altijd evident.