Waarom vergelijk je jezelf met anderen?

Waarom zou je jezelf met anderen vergelijken? Nergens goed voor, denken we meestal. En toch kan jezelf vergelijken met andere mensen je best gelukkig maken. Tenminste, als je het op de juiste manier doet. Deze test zet je op weg.

Tekst Flavia Mazelin Salvi
i.s.m. psycholoog Yves-Alexandre Thalmann
Foto Shutterstock

 

Hoe maak je jezelf op een snelle manier ongelukkig? Door jezelf te vergelijken met anderen, zo stelt Dan Greenburg aan in zijn hilarische boek How to Make Yourself Miserable (Random House, 1966). Een stelling die de meeste psychologen en auteurs van boeken over persoonlijke ontwikkeling helemaal onderschrijven. Toch klopt die bewering niet helemaal, vindt psycholoog Yves-Alexandre Thalmann. ‘Jezelf nooit met anderen vergelijken geeft om te beginnen geen garantie op geluk. Bovendien is vergelijken iets diepmenselijks. We kunnen bijna niet anders. Bij alles wat we doen, of het nu gaat om emoties of ree, slaan we aan het vergelijken. Om iets te benoemen bijvoorbeeld matchen we datgene wat we waarnemen met de databank die in ons geheugen ligt opgeslagen.’ Hetzelfde geldt voor onze gevoelens. Je raakt bijvoorbeeld teleurgesteld wanneer je je situatie vergelijkt met een situatie waarin je iets hebt waar je veel waarde aan hecht, en de uitkomst van die vergelijking valt negatief uit.

Yves-Alexandre Thalmann gaat zelfs nog een stap verder: als we criteria gebruiken die positief uitvallen voor ons, kan vergelijken ons geluk en ons zelfbeeld zelfs een boost geven. Om te beginnen moet je je bij een mislukking of een moeilijke situatie voorhouden dat je het ook slechter had kunnen treffen. Die manier van denken stimuleert dankbaarheid, wat een goed gevoel oplevert. En in het dagelijks leven of op het werk kan je jezelf vergelijken met iemand die net iets beter presteert dan jij, waardoor je gemotiveerd bent om haalbare doelen na te streven. Maar af en toe moet je jezelf ook eens vergelijken met iemand die wat minder goed is, om je zelfvertrouwen en je zelfwaardering te versterken.’

Helaas verstaan maar weinigen de kunst om op een juiste manier te vergelijken. Samen met Yves-Alexandre Thalmann hebben we daarom een test opgesteld, die je op weg helpt.

Meer lezen? Gelukkig zijn – Inspirerende oefeningen om het geluk te voeden in jezelf, Yves-Alexandre Thalmann (uit de reeks Feelgood – werkschrift Deltas, 2011)