Je hebt mensen die een ruzie rustig aanpakken en anderen die frontaal in de aanval gaan. Mensen die gaan lopen bij de minste onenigheid en zij die moedig hun mening op tafel leggen. En jij, hoe ga jij om met conflict?
Tekst: Flavia Mazelin Salvi,
m.m.v. Dominique Picard, psychosocioloog
Beeld: Shutterstock
Probeer in te zien dat conflict deel uitmaakt van een gezonde relatie en dat het niet noodzakelijk synoniem staat voor geweld of agressie.
In welke uitspraak herken je je het meest?
A.
- Met een beetje tact, strategie en goeie wil kan je ruzies vermijden.
- Ik hou mijn mening vaak voor me, zeker als die afwijkt van de norm.
- Eigenlijk kom ik met iedereen overeen.
- Als mijn gesprekspartner agressief wordt, stap ik gewoon op.
- Als ik me aangevallen voel, kruip ik in mijn schulp.
- Ik knik liever dan dat ik wrevel veroorzaak.
B.
- Ik ben helemaal niet bang voor conflict.
- Ik laat me door niemand doen.
- Je kan beter aanvallen dan aangevallen worden.
- In een ruzie is er altijd een winnaar en een verliezer.
- Ik laat zelden iets overwaaien.
- Ik geef toe dat ik graag het laatste woord krijg.
C.
- Je bereikt meer met zachtheid dan met hardheid.
- In een ruzie zal ik me zelden laten gaan.
- Ik kan de sterke en zwakke punten van anderen makkelijk onderscheiden.
- Ik weet wat ik moet doen om mijn doel te bereiken.
- Ik laat maar zelden het achterste van mijn tong zien.
- Ik durf me kwetsbaar op te stellen als dat nodig is.
D.
- Bij onenigheid luister ik altijd naar de grieven van de ander.
- Ik zal niet snel iets onder het tapijt vegen.
- Ik ben ervan overtuigd dat elk conflict opgelost kan worden.
- Ik ben bereid om mijn fouten toe te geven of mijn mening indien nodig te herzien.
- Ik stel me vaak op als bemiddelaar.
- In een conflict moet je bezig zijn met wat zich nu voordoet, en niet teruggrijpen naar het verleden.
Welke letter typeert jou het meest? Lees wat het betekent >>>
A? In een conflictsituatie word je ontwijkend
Je basisovertuiging: elke vorm van conflict is een vorm van geweld.
Met andere woorden: je loopt weg van de situatie door de ruimte te verlaten, je trekt je terug in je eigen cocon of gaat mokken, je verdraait het gesprek zo dat het een heel andere kant uitgaat, je doet alsof je het eens bent met de ander, of pretendeert het conflict niet te zien … Het zijn allemaal tactieken van iemand die elke vorm van conflict wil vermijden.
Het voordeel: Door elke mogelijke escalatie van geweld te ontwijken, bescherm je jezelf, vermijd je stress en voorkom je dat je je eigen ongenoegens afreageert op anderen.
Het nadeel: Door het conflict te vermijden, vermijd je ook het probleem dat aan de oppervlakte wilde komen, en vind je dus ook geen mogelijke oplossing. Door ruzie te vermijden creëer je ook relaties die eerder gebaseerd zijn op een oppervlakkig gevoel van harmonie dan op een diepgaande authentieke verbinding. Komt daarbij dat elke vorm van agressie die je inslikt zich vroeg of laat zal wreken. Ofwel komt er een moment dat je ontploft, met vaak pijnlijke gevolgen voor jezelf en/of de ander, niet zelden op een ongelukkig moment en meestal niet tegenover de juiste persoon. Ofwel klapt de agressie naar binnen toe en gaat die zich uiten in een laag gevoel van eigenwaarde.
Zoeken naar evenwicht: Probeer in te zien dat conflict deel uitmaakt van een gezonde relatie en dat het niet noodzakelijk synoniem staat voor geweld of agressie. Je kan leren onenigheid te hanteren zonder je zelfrespect te verliezen.
1. Train jezelf erin om rustig uit te spreken dat je het niet eens bent met de mening van een ander, nadat je naar zijn of haar argumenten hebt geluisterd.
2. Leg rustig jouw mening naast die van hem/haar.
3. Laat weten dat het gesprek beter on holdwordt gezet als er geen blijk is van wederzijds respect.
Ben je eerder een B, C en D? >>>
B? In een conflictsituatie ga je domineren
Je basisovertuiging: er is altijd een winnaar en een loser.
Intimideren, aanvallen, bedreigen, kwetsen, vernederen, anderen de les spellen … Agressieve mensen gaan de strijd aan alsof ze een slagveld betreden, met het vaste voornemen elke vorm van bedreiging de kop in te drukken. Op welke manier dan ook. Alles beter dan zelf het onderspit te delven.
Het voordeel: Deze houding geeft je een gevoel van macht, door het neerzetten van een bepaalde weerbaarheid en een vermogen om je te laten respecteren. Je toont hiermee ook de moed om bepaalde zaken uit te spreken en tegenstanders het hoofd te bieden (zij het dan in extreme mate).
Het nadeel: De agressie die je als kind waarschijnlijk ervaren hebt of als voorbeeld meekreeg, leeft nog altijd in je door en ga je op anderen projecteren. In feite schaadt deze agressieve houding elke relatie, het houdt mensen van je weg, maakt elke vorm van empathie en solidariteit onmogelijk, en lost geen enkel probleem op.
Zoeken naar evenwicht: Het is belangrijk in te zien en te aanvaarden dat een menselijke relatie niet enkel draait om machtsverhoudingen en dat het grijpen naar agressie geen blijk is van kracht, maar van kwetsbaarheid en zwakte. Je kan jezelf trainen in het aannemen van een andere rol, bijvoorbeeld door werkelijk naar de ander te leren luisteren (zonder hem te onderbreken) en te proberen hem te begrijpen, en daarna je eigen mening te plaatsen zonder die van de ander teniet te doen. Wat ook kan helpen is alle situaties in je leven oplijsten waarin je ooit door anderen geholpen werd: het maakt dat je met een mildere blik naar andere mensen gaat kijken.
Ben jij een C of een D? >>>
C? In een conflictsituatie ga je manipuleren
Je basisovertuiging: als je weet hoe je het moet aanpakken, krijg je alles van mensen gedaan.
Verleiden, culpabiliseren, onderhandelen, chanteren, jezelf in een slachtofferpositie zetten, mokken, doen alsof je er niets van snapt, je onschuldig opstellen, de ander destabiliseren of afleiden … Wie manipuleert heeft maar één doel: de ander gebruiken om zijn eigen doelen te bereiken.
Het voordeel: Je hebt een sterk communicatief vermogen ontwikkeld dat in de werksfeer – en in alle relaties in het algemeen – van pas komt. Het is het vermogen om een conflict te ontmantelen of te ontwijken zonder dat je tegenstanders het zelf door hebben.
Het nadeel: De kern van het conflict, waar het werkelijk om draait, wordt nooit echt aangepakt. Alles wordt ontweken en omzeild. Het is onmogelijk om met zo’n persoon een eerlijke, diepgaande relatie aan te gaan. Wie manipuleert heeft zich in het verleden zwak gevoeld, waardoor hij trucjes en listen is gaan ontwikkelen om toch te krijgen wat hij nodig had. Een manipulator blijft de gevangene van de disfunctionele patronen uit het verleden: hij denkt dat hij niet zichzelf mag zijn, dat hij een ander gelaat moet laten zien, en dat hij slim of flatterend moet zijn om te krijgen wat hij wil. Zijn zelfvertrouwen is kwetsbaar en weinig stabiel.
Zoeken naar evenwicht: Durf jezelf te zijn zoals je werkelijk bent. Ga naakt de confrontatie in. Probeer je argumenten helder, krachtig en respectvol te formuleren, zonder de ander te willen misleiden. Probeer tegenover jezelf emotioneel eerlijker te zijn: herken en benoem wat je voelt, zonder je gevoel te minimaliseren of te overdrijven. Doe hetzelfde met je verlangens: wat wens je werkelijk en hoe kan je dat eerlijk bereiken? Bepaalde disfunctionele patronen kunnen zo hardnekkig aanwezig zijn dat ze enkel ontmanteld kunnen worden met de hulp van een therapeut.
Eerder een D? >>>
D? In een conflictsituatie ga je samenwerken
Je basisovertuiging: elke vorm van onenigheid kan positief omgebogen worden.
Je reikt de hand uit, legt je oor te luisteren, legt empathie aan boord, stelt jezelf in vraag, bent bereid je eigen fouten in te zien, roept het voordeel van de twijfel in, bewaart doorheen alles een positieve ingesteldheid … Wie probleemoplossend denkt, ziet vooral een problematische situatie en geen problematische relatie.
Het voordeel: Jij hebt voldoende vertrouwen in jezelf en de ander ontwikkeld om conflict te kunnen zien als een mogelijkheid tot uitwisseling en niet enkel tot confrontatie. Je grijpt niet naar geweld om zaken op te lossen, je hebt een positieve invloed op anderen, je draagt bij tot het oplossen van problemen.
Het nadeel: Het kan zijn dat je door deze houding vooral de oplossingen wil zien en de werkelijke onenigheid tussen jullie te weinig onder ogen durft te zien. Het kan ook betekenen dat je het moeilijk vindt jezelf in vraag te stellen of je eigen fouten in te zien, vanuit een verlangen om ‘vooruit te gaan’ en voor alles een oplossing te vinden.
Zoeken naar evenwicht: Durf de moeilijke aspecten van een conflict onder ogen te zien, durf het verleden bespreekbaar te maken, alsook de verschillen die er zijn tussen jullie, aanvaard dat niet alles opgelost kan worden en dat bepaalde ruzies nu eenmaal voorbodes kunnen zijn van een nakende scheiding, such is life. Durf gevoelens van onenigheid te verwoorden (ongemak, woede, verdriet, wantrouwen) wanneer ze zich voordoen, in plaats van ze te ontkennen vanuit een verlangen naar harmonie. Samengevat: verlaat het ideaal om iets dichter bij de realiteit te komen.
