‘Mooi zijn, dat is vertrouwen hebben in jezelf’

Bijna alle vrouwen die deelnamen aan onze enquête gerealiseerd in de apotheek waren het erover eens: mooi zijn heeft veel te maken met zelfvertrouwen. Dé gelegenheid om wat dieper in te gaan op de trend van ‘gezonde schoonheid’, waarbij lichaam en geest onlosmakelijk verbonden zijn. En waarbij het advies op maat van een expert in witte jas zwaarder doorweegt dan welke hype ook.

Aan het woord is Roland De Cocq, directeur-generaal Active Cosmetics Division bij L’Oréal in België en Nederland. ‘In een wereld die weinig toekomstperspectieven biedt is investeren in je gezondheid wellicht de meest logische optie’, zegt hij. ‘Dat doe je in de eerste plaats door ziektes te voorkomen maar ook door je gezondheid in het algemeen te verbeteren.’ En dus ook je schoonheid, aangezien de twee onlosmakelijk verbonden zijn.

De enquête* die we afnamen bij de klanten van de apotheek bevestigt dat. Voor 87,4 % van de respondenten is een mooie vrouw een stralende vrouw die zichzelf aanvaardt zoals ze is
(10 % kiest voor een dynamische vrouw die aan sport doet en graag beweegt; 3 % is een jonge en slanke vrouw die beantwoordt aan de schoonheids­idealen die de maatschappij oplegt). ‘Dat veel aandacht naar uitstraling gaat betekent dat schoonheid veel te maken heeft met charme, en dat is dan weer gelinkt aan wie je bent.

Het innerlijke en het uiterlijke zijn dus sterk verbonden. Normen opgelegd door de maatschappij spelen daarin geen rol’, verklaart Martine Clerckx, trendwatcher en oprichtster van Wide, een Brussels bureau dat advies geeft op het vlak van maatschappelijke trends en strategieën. Een andere opvallende vaststelling die daar helemaal bij aansluit: de helft van de vrouwen vindt dat mooi zijn in de eerste plaats draait om zelfvertrouwen, en 42 % vindt dat het draait om jezelf zijn (tegenover 5 % die gelooft dat het gaat om het in de verf zetten van je persoonlijkheid en creativiteit, en 2 % voor wie mooi zijn gelijkstaat aan in de smaak vallen bij anderen).

‘Vertrouwen vormt voor veel vrouwen het fundament van schoonheid. Met hun slogan “Omdat ik het waard ben” zet L’Oréal dat idee van zelfwaarde in the picture. Die trend valt nog meer op bij vrouwen die hun schoonheidsproducten in de apotheek kopen. Vrouwen die zich cosmetica aanschaffen om mee te zijn met de modetrends en hun creativiteit uit te drukken zullen sneller geneigd zijn om naar de parfumerie of de supermarkt te gaan.’

Er is een klein, subtiel verschil tussen het noorden en het zuiden van België: aan beide kanten van de taalgrens kiezen de meeste vrouwen voor zelfvertrouwen, maar in het Nederlandstalige gebied is die trend meer uitgesproken (56 % tegenover 48 % in Wallonië-Brussel), terwijl jezelf zijn belangrijker is aan Franstalige kant (43,5 % tegenover 37 % in Vlaanderen). ‘We zien die nuance ook in andere onderzoeken opduiken: er is meer vraag naar authenticiteit bij de Franstaligen en een grotere behoefte aan vertrouwen bij de Nederlandstaligen. Vlaamse vrouwen zijn meer op zoek naar zekerheid, omkadering en normen’, analyseert Martine Clerckx. Na hun veertigste echter vinden alle vrouwen zelfvertrouwen hebben minder belangrijk dan jezelf zijn. ‘Wanneer je jong bent experimenteer je, zoek je je eigen weg op het vlak van vrouwelijkheid en schoonheid. Later doe je je eigen ding, maar je blijft sterk beïnvloed door anderen.

Na je veertigste ben je volledig zeker van je vrouwelijkheid, voel je je goed in je vel, is je vertrouwen opgebouwd. Wat dan vooral telt, is jezelf zijn.’Aan welke delen van hun lichaam schenken de respondenten het meeste aandacht? Gezicht (77 %), haar (50 %), slanke lijn (30 %), handen en buik (telkens 21 %), zo blijkt. ‘Je gezicht en je haar bepalen het sterkst wie je bent. Geen wonder dus dat vrouwen daar zoveel rekening mee houden, vooral in het zuiden van het land.’ Vanaf hun vijftigste maken vrouwen zich het meeste zorgen over hun figuur. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de schommelingen in lichaamsgewicht tijdens de menopauze.

Rimpels en andere ouderdomstekenen daarentegen lijken ze een pak filosofischer op te vatten, want daar maken ze zich minder druk om nadat ze de kaap van vijftig gepasseerd zijn. Opmerkelijk is dat Nederlandstalige vrouwen meer aandacht besteden aan hun buik (61 % tegenover 8 % Franstaligen), hun billen en dijen (36 % tegenover 4 %), hun armen (11 % tegenover 2 %) en hun borsten (12 % tegenover 4 %). ‘De manier waarop Fransen naar schoonheid kijken – met meer nadruk op de persoonlijkheid – heeft duidelijk een grote invloed op de Franstaligen. Je vindt die focus op eigenheid ook terug in songs van artiesten als Christine and the Queens. In het noorden zie je een veeleer Amerikaans gerichte kijk op schoonheid, een visie die meer belang hecht aan normen als fit and strong.

‘De referentiepersonen bij vrouwen die dermocosmetica willen kopen zijn – in rangorde – de dermatoloog, de apotheker of de verkoper van de parafarmacie en dan pas de schoonheidsspecialiste of de kapper. ‘Ze hebben vertrouwen in specialisten maar het is geen blind vertrouwen. Ze gaan in dialoog, verwachten dat de specialisten rekening houden met hun eigenheid, dat ze persoonlijk advies krijgen. Ze hebben ook vertrouwen in kwaliteitsproducten, in het sérieux van sommige merken en staan wat afkerig tegenover reclame en marketing.

Die typering van vrouwen is heel belangrijk in een samenleving waarin vrouwen zich meer en meer doen gelden, waarin ze een volwassen positie innemen jaren nadat ze hun vrijheid veroverd hebben.’ Op de vraag ‘Vind je jezelf mooi?’ antwoordt 59 % ‘soms’, 35 % ‘vaak’, 3 % ‘altijd’ en 3 % ‘nooit’. Verrassend genoeg blijven die resultaten bij alle leeftijdsgroepen gelijk. ‘Uit de enquête blijkt duidelijk dat je mooi voelen iets is wat komt en gaat. Vrouwen hoeven zich niet altijd mooi te voelen. Dat is ook logisch, aangezien uitstraling en aura – het innerlijke dus – een belangrijke rol spelen in hun visie op schoonheid, zoals eerder al aangehaald.’

Naarmate ze ouder worden aanvaarden vrouwen zichzelf ook beter. Wat ze misschien in de loop der jaren aan natuurlijke schoonheid hebben ingeboet compenseren ze door hun groter zelfvertrouwen. De maatschappij is ook wat geëvolueerd. Oudere vrouwen zijn vandaag mannequins, actrices … En het aantal echtscheidingen op pensioenleeftijd explodeert nu de levensverwachtingen gestegen zijn. Vrouwen willen niet meer zoveel toegevingen doen als vroeger. Dat sluit aan bij de huidige trend van je goed voelen en zijn wie je bent.’

* Online-enquête uitgevoerd door Bureau QMS (lid van Febelmar) tussen 10 juni en 15 juli 2015 bij 600 vrouwen van 18 tot 65 jaar uit het klantenbestand van de Multipharma-apotheken en de iU-parafarmacies. 75 % Franstaligen en 25 % Nederlandstaligen hebben gereageerd, 47 % woont in het Waalse Gewest, 33,5 % in het Vlaamse Gewest en 19,5 % in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.