Catwoman
In 1975 deed 90% van de vrouwen in Ijsland mee aan een landelijke staking. Ze noemden het een vakantiedag, dat klonk vriendelijker. Evenwel besloten 9 op de 10 vrouwen die dag verlof te nemen van hun dagelijks onbetaald maatschappelijk werk. Dus niet naar het werk, maar ook niet koken, de kinderen van school halen of schoonmama gaan helpen in de zorgflat. Zo wilden ze laten zien wat de bijdrage was van de vrouwen in het land, de helft van de bevolking die nog schandalig onder- of niet betaald werd voor evenwaardig en noodzakelijk werk. Het liep die dag redelijk in de soep, daar in Ijsland.
Sinds ik dit bericht enkele jaren geleden las droom ik stilletjes van zo’n landelijke vrouwenbetoging. Een massale optocht van madammen van allerlei slag. Pittige zestigers en jonge hipsters, gedreven suffragettes en stadsboerinnen, projectleidsters en secretaresses, professoren en kunstenaressen, onthaalmoeders, managers, politici, werklozen, mantelzorgers, minnaressen, moeders, vrijgezellen en transgenders die het vrouwelijke in zich voelen zinderen. Blond, bruin, rood, grijs. Het hele zootje, het volledige womanhood united. In al haar variaties, maar met één stem en één claim: wij houden onze mond niet langer. Wij bevolken voor 50% deze planeet, en er zal met ons rekening gehouden worden.
Een vrouwenmars dus. Niet omdat mannen niet welkom zijn, maar omdat het vrouwelijke soms zijn – of liever haar – stem te verheffen heeft as such. What’s on a woman’s mind? Wat denken we maar spreken we eigenlijk nooit uit? Op welke manier zijn wij niét tevreden met de huidige gang van zaken? Hoe zouden wij de wereld georganiseerd willen zien? Al te vaak wordt onze maatschappij nog op mannelijke leest geschoeid. Lang niet uit kwaaie wil, maar als vanzelfsprekend, omdat we het zo gewend zijn. De politiek, de economie, de bedrijfswereld, de financiële sector, de reguliere geneeskunde, … het zijn van traditie uit mannenbastions. We beseffen niet eens hoe het vrouwelijke in deze maatschappelijke structuren ontbreekt. We vragen ons niet eens af hoe deze of gene organisatie gestructureerd zou zijn als vrouwen het gecreëerd hadden in een vrouwelijk georiënteerde samenleving. We staan er nooit bij stil dat dit wel eens helemaal anders zou kunnen zijn dan hoe het nu gebeurt. Gebaseerd op andere premisses, met andere prioriteiten en andere klemtonen. We weten niet beter dan dat het hoort zoals het nu is. Daarom doen vrouwen er over het algemeen ook dapper aan mee. Ze staan hun spreekwoordelijke mannetje in de domeinen waar dat van hen gevraagd wordt.
Die betoging zou daar in mijn fantasie een stevige halt aan toeroepen. Gedaan met de aanpassing aan ‘zo hoort het’. Vanaf nu spreken we ons uit: hoe willen wij het in de wereld? En hoe zie jij het in jouw eigen leven? En zo openen we – in samenwerking met mannen – misschien poorten naar heel andere mogelijkheden. En opperen we aanvullende ideeën waar we tot voor kort misschien niet eens aan durfden te denken. ‘Werkende moeders krijgen geen burn-out omdat ze te zwaar belast zijn’, merkte een van onze journalistes op tijdens een brainstorm over ouderschap. ‘Wij krijgen burn-outs omdat we ons telkens weer forceren om dingen te doen die tegen onze intuïtie ingaan.’ Zoals daar zijn, een kind uit bed sleuren om 6 uur ’s ochtends omdat je je in de file naar Brussel moet smijten. Of onder druk van een prestatiemaatschappij op een belabberde dag een paardenmiddel innemen om toch naar die vergadering te kunnen. Of willens nillens meedraaien in een economie ‘die steeds en eindeloos moet groeien’. Euh pardon? Onze verbeelding kan daar niet eens bij, bij zo’n the sky is the limit-verhaal.
Wereldwijd leggen vandaag vele vrouwen het werk neer. Geïnspireerd door Women’s March on Washington stappen overal ter wereld vrouwen op in de Global Woman’s March. Wat een president al niet teweeg kan brengen. Maar zo absurd is het niet; als The Joker uit de bocht gaat, schiet Catwoman in actie. Toegegeven, voor elke vrouw die aansluit gaat de mars wellicht over iets anders. Van vrouwenrechten tot gendergelijkheid, over het bestrijden van kindhuwelijken, besnijdenis, seksisme, ongelijke lonen of het opkomen voor world peace, elke vrouw legt wellicht haar eigen klemtoon. Maar overal gaat het erom dat de vrouw zich laat horen, krachtig en gedecideerd. Voor een betere en veiligere toekomst. Voor meer solidariteit, gelijkheid en vrijheid. En voor een wereld die niet alleen voor vrouwen, maar ook voor mannen, en kinderen, en… ach voor iedereen een pak vriendelijker zal zijn.
Anne Wislez, hoofdredacteur Psychologies magazine
Lees meer:
